Rys geograficzno - historyczny
Górzanka
leży w wąskiej dolinie nad
potokiem Wołkowyjka.
W otoczeniu wsi wznoszą się strome zbocza gór:
Markowska (748), Wierchy (653)i wydłużony masyw Korbani ( 894
).
Nazwa wsi zmieniała się wielokrotnie: Volkovyka
Parva, Wilkowylka, Gorzanka. Górzanka, jak większość wsi w tym terenie była
lokowana przez Balów na prawie wołoskim.
Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 1480 r i
zawiera nazwę Volkovyka Parva. Wieś musiała istnieć znacznie
wcześniej, gdyż w 1838 roku była tu cerkiew. Od
1523 r używa się nazwy Gorzanka. Prawdopodobnie
około 1598 r był tu dwór i folwark gdyż
zapiski mówią o kniaziu z Gorzanki. Wiek XVI to
okres rozwoju wsi. Powstaje młyn i urząd sołtysa.
W tym okresie często wymienia się też sąsiednią
Wolę Górzańską, która jednak od początku była
samodzielną wsią graniczącą bezpośrednio z Górzanką.
W późniejszym okresie, przypuszczalnie po
najazdach tatarskich
i klęskach morowego
powietrza, wieś traci na znaczeniu. W 1921 r. w Górzance
było ok. 60 domów i ok. 370 mieszkańców, w tym
: 290 gr.kat. i 65 rz.kat. Okres II wojny powoduje
spustoszenie wsi. Po wojnie wysiedlono ludność
ruską. Wywieziono też rodziny polskie, lecz te
po pewnym czasie powróciły. Położenie nieco na
uboczu i brak dobrej komunikacji sprawia, że Górzanka
do dziś pozostaje niewielką górską wsią.
Walory
krajoznawcze okolicy
- cerkiew z
1835 r. i dzwonnica
- ok. 4 km Bereźnica Wyżna
- cerkiew z 1830 r.
- sąsiedztwo Jeziora Solińskiego
Propozycje
wycieczek
1.
Z Wołkowyji
dojazd PKS do wsi Terka. Stąd drogą prawym
brzegiem Solinki idziemy w kierunku południowym
do ujścia rzeki Wetlinka. Po drodze kapliczka na
stromym, urwiskowym brzegu (widok). Nieco dalej
odchodzi w kierunku zachodnim droga do dawnej wsi
Łopienka. Przy skrzyżowaniu - wypalarnia węgla
drzewnego. Drogą, a potem ścieżką odchodzącą
przy ruinach cerkwi w kierunku pn-zachodnim
dochodzimy na przełęcz Hyrcza (706). Stąd
gruntową drogą przez dawną wieś Tyskowa do
lokalnej drogi i wzdłuż potoku Wołkowyjka do Górzanki.
Wycieczka na cały dzień !!
2.
Z Górzanki zielonym szlakiem wchodzimy na Wierchy
(653). Dalej opuszczając szlak, ścieżką w
kierunku pn-zachodnim po ok.1km schodzimy w
kierunku zachodnim do wsi Bereźnica Wyżna -
cerkiew z 1839 r. Stąd leśną drogą wchodzimy
na szczyt Markowskiej (748). Ze szczytu ścieżkami
w kierunku południowym przez południowy wierzchołek
(699) -widoki - schodzimy do drogi Baligród - Wołkowyja.
Stąd przez Wolę Górzańską do Górzanki.
3.
Z Górzanki ścieżką udajemy się w kierunku pd
- wsch, dochodzimy do szlaku zielonego, którym
przez Kamień ( 613 ) idziemy do wsi Bukowiec. Stąd
szlakiem dojściowym wchodzimy na szczyt Korbani (
894 ) - widoki. Wracamy tą samą drogą do Górzanki.
|